بررسی تطبیقی امنیت اخلاقی در اسلام و اسناد حقوق بشر

نویسندگان

1 دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی قم

چکیده

با وجود اشتراکات بین حقوق بشر در اسلام و حقوق بشر معاصر، به دلیل تفاوت در مبانی مکتب اسلام و مکاتب غربی، تفاوت‌های اساسی بین این دو نیز وجود دارد. موضوع امنیت اخلاقی، عنوانی است که در سال‌های اخیر در سطح جامعه اسلامی ایران مطرح گردیده و راجع به آن بسیار سخن رفته است. هرچند این اصطلاح در جوامع غربی با این عنوان شناخته شده‌ نیست، اما آن را می‌توان ذیل عنوان امنیت اجتماعی قرار داد. به دلیل تفاوت نگاه به فرد و جامعه، تفاوتهایی میان امنیت اخلاقی در اسلام و حقوق بشر معاصر وجود دارد. تأکید بر حق همراه با تکلیف، امنیت هویت انسانی، ارزش‌ها، فضائل اخلاقی، عفاف، پاکدامنی، مصونیت خانواده از تهدیدات ناامنی اخلاقی، حرمت نگاه‌های هوس‌آلود، تنظیم روابط بین زن و مرد و تأکید بر موضوع امر به‌معروف و نهی از منکر با رعایت حریم خصوصی افراد، از مهم‌ترین موضوعات مربوط به امنیت اخلاقی در مکتب اسلام است. در موادی از اسناد حقوق بشر (با تأکید بر اعلامیه جهانی و میثاقین) به موضوع رعایت اخلاق در برخی از آزادی‌های بشر اشاراتی صورت گرفته است. در بررسی این موضوع در دیدگاه‌های متفکران غربی، نظرات کاملاً متفاوت و بعضاً متعارض مشاهده می‌شود، لکن عمده متفکران عصر جدید به دلیل مبانی فردگرایانه و تأکید بر آزادی بیرونی (و نه آزادگی) به موضوع امنیت اخلاقی، متفاوت از مکتب اسلام می‌نگرند.

کلیدواژه‌ها