مجلس شورای اسلامی، مجلس برنامه‌ریز یا مجلس قانون‌گذار در قیاس با نظامی‌‌‌های ریاستی – پارلمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران

چکیده

 وجود قانون در هر کشوری برای برقراری نظم و امنیت و حفظ حقوق و آزادی‌های ملت ضروری به نظر می‌رسد. نهادی که وظیفه خطیر قانون‌گذاری را بر عهده دارد در نظامی‌های ریاستی و پارلمانی، کنگره یا پارلمان نامیده می‌شود. کنگره یا پارلمان، محصول تفکری است که اراده انسان را حاکم بر جامعه می‌داند و انتخاب نمایندگان توسط مردم را وسیله‌ای برای اعمال این اراده در جامعه می‌داند و در نهایت به شیوه مستقیم یا غیرمستقیم به اعمال اراده انسان بدون توجه به اراده الهی اقدام می‌کند. این مقاله درصدد است با بررسی مختصر و تطبیقی قوه مقننه در نظام حقوقی پارلمانی، ریاستی و اسلامی در چند کشور الگو، نقش و جایگاه مجلس شورای اسلامی ایران را در تقنین و نسبتش با اراده الهی بیان کند و در نهایت ورود مجلس شورای اسلامی را در دو بخش تعیین تکلیف کند: 1. مواردی که نص خاص شرعی وجود دارد؛ 2. منطقه‌الفراغ. در مورد اول مجلس شورای اسلامی نهادی اعلامی است و نمی‌تواند واضع قانون باشد و در مورد دوم ینهادی برنامه‌ریز در طول قوانین الهی محسوب می‌شود.

کلیدواژه‌ها